Çocuk Edebiyatı Atölyesi – Dr. Mustafa Orhan
Çocuk Edebiyatı Yazarlık Atölyesi
Dr. Mustafa Orhan
27 Ekim 2022
Atölyenin amacı; çocuğun gelişimi ve gelişim dönemleri, çocuk edebiyatı, çocuk edebiyatının önemi, popüler bilim, düşünme türleri, anlatım türleri, çocuk yazarlığı haklarında bilgiler vermenin yanında ülkeler ve dünya için çocuğun önemini kavrayarak çocuk kitabı ve popüler bilim çocuk kitabı yazma çalışmaları yaptırmaktır.
Her hafta Perşembe günleri saat 20.00 ile 21.30 arasında yirmi beş oturum şeklinde gerçekleşecektir. Atölyeye; konuya ilgi duyan, okumayı, araştırmayı, yazmayı seven eleştiriye açık ve derse katkı sağlamayı seven toplam 30 öğrenci kabul edilecektir.
Atölyeye devamlılık esastır; katılımcılardan kitap tahlili çalışmalarını düzenli olarak yapmaları zorunludur.
Dr. Mustafa Orhan
Mersin / Mut doğumludur. Adana İmam Hatip Lisesi, Selçuk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunudur. Master ve Doktorasını Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı alanında yapmıştır. Çalışma alanları: Çocuk Edebiyatı, Çocuk Kitapları, Değerler
Eğitimi, Popüler Bilim, Popüler Bilim Yazarlığı, Çocuk Kitapları Yazarlığı’dır.
Tahlil Edilmesi Planlanan Eserler ve Haftalık Ders Programı
| HAFTA | DERSİN KONUSU | TAHLİL EDİLMESİ DÜŞÜNÜLEN KİTAPLAR |
| 1 | Çocuk nedir? Genel özellikleri nelerdir? Değişik din ve kültürlerde çocuğun yeri nedir? Çocuğun gelişim dönemleri ve bu dönemlerin özellikleri nelerdir? Ülkeler ve dünya için çocuğun önemi. |
TDV İslam Ansiklopedisi, Çocuk Maddesi. Yasin İpek, Yahudi ve Hıristiyan Kutsal Metinlerinde Çocuk Algısı (Makale) Nevzat Tarhan, Sen, Ben ve Çocuklarımız, Mine Tan, Çağlar Boyunca Çocuk (Makale) Mehmet Sağlam, Neriman Aral, Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramı (Makale) |
| 2 | Edebiyat, çocuk edebiyatı, edebiyatın tanımı, çocuk edebiyatının tanımı. Dünyada ve Türkiye’de çocuk edebiyatının gelişimi. |
TDV İslam Ansiklopedisi, Edebiyat maddesi. Selçuk Çıkla, Tanzimat’tan Günümüze Çocuk Edebiyatı ve Bazı Öneriler, (Makale) Alev Sınar, Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Çalışmaları, (Makale) M. Ruhi Şirin, Edebiyat ve Çocuk Edebiyatı, Edebiyatın Amacı ve İşlevi (Makale) |
| 3 | Çocuk edebiyatı önemli midir, değil midir, neden? Çocukların yetişkinlerden farklı yönleri ve bunların anlatımla ilgisi. |
Zeynep Zuhal Eğridere, Mevlana’nın Mesnevisinden Seçmelerin Bulunduğu Çocuk Kitaplarının Çocuk Eğitimi Ve Çocuk Edebiyatı Açısından İncelenmesi, (İlgili bölüm) (Yayınlanmamış YL Tezi) Fahri Temizyürek, Türkçe Öğretiminde Çocuk Edebiyatının Önemi, (Makale) Gıyasettin Aytaş, Okuma Gelişiminde Çocuk Edebiyatının Rolü (Makale) |
| 4 | Kitap nedir? Kitabın dergi ve gazeteden farkı var mıdır, varsa nelerdir, kitap türleri nelerdir, bir kitapta bulunması gereken genel özellikler neler olmalıdır? |
TDV İslam Ansiklopedisi, Kitap maddesi.
Ömer Dalkıran, Kitabın Tarihi (Makale) |
| 5 | “Çocuk Kitabı” ne demektir? Çocuk kitaplarının şekil, içerik ve dil – anlatım özellikleri neler olmalıdır? |
Mustafa Orhan, TÜBİTAK Çocuk Kitaplarının Çocuk Edebiyatı Yönünden İncelenmesi (ilgili madde),. (Basılmamış Dr. Tezi) Ferhat Çiftçi, Çocuk Edebiyatında Yaş Gruplarına Göre Kitaplar ve Özellikleri (Makale) Candemir Demircan, TÜBİTAK Çocuk kitaplığı Dizisindeki Kitapların Dış Yapısal ve İç Yapısal Olarak İncelenmesi (Makale) Zühtü Yanık, Ayla Kutlu’nun Çocuk Kitaplarının Çocuk Edebiyatı Açısından İncelenmesi (ilgili madde), (Yayınlanmamış YL Tezi) |
| 6 | “Çocuk Kitabı” ne demektir? Çocuk kitaplarının şekil, içerik ve dil – anlatım özellikleri neler olmalıdır? Konularına göre çocuk kitapları sınıflandırılması nasıl yapılabilir? |
İncelenecek kaynaklar atölye öncesinde paylaşılacaktır. |
| 7 | Bilim nedir, popüler bilim nedir? Popüler bilim ne zaman ortaya çıkmıştır, dünyada ve Türkiye’de gelişim süreci hakkında bilgiler. |
Prof. Recep Şentürk, Bilim Nedir? (Konuşma metni) H. Gazi Topdemir,Yavuz Unat, Bilim Tarihi, Kitap. Orhan Kılıç, Çeviri Yoluyla Popüler Bilim (Yayınlanmamış YL Tezi) |
| 8 | Yazı Çalışması | Her katılımcı kendi seçeceği bir çocuk kitabını bugüne kadar anlatılanlar çerçevesinde inceleyecektir. (Ödevler A4 boyutunda Times New Roman, 10 punto ve arkalı önlü 4 sayfadan az olmayacaktır) |
| 9 | Türkiye’de popüler bilim yayıncılığının gelişimi ve günümüzdeki durumu. |
Serhat Küçük, Türkiye’de Bilimin Popülerleştirilmesi Sürecinde Süreli Yayıncılığın Rolü: Fen Alemi Örneği, MakaleGökhan Çınar, Türkiye’de Popüler Bilim Dergiciliğinin Gelişimi, (Yayınlanmamış YL Tezi) Serdar Dik, TÜBİTAK Yayınları Beş Yaş Üstü Çocuk Hakları Serisi Kitap Kapaklarının Tasarım İlkeleri Bakımından İncelenmesi, (Yayınlanmamış YL Tezi.) |
| 10 | Türkiye’de popüler bilim yayıncılığının gelişimi ve günümüzdeki durumu. |
İncelenecek kaynaklar atölye öncesinde paylaşılacaktır. |
| 11 | Düşünme nedir, düşünmenin önemi, başlıca düşünme türleri nelerdir? |
TDV İslam Ansiklopedisi’nin “düşünme / düşünce / fikir” maddeleri. Erkan Şenşekerci, Asude Bilgin, Eleştirel Düşünme ve Öğretimi (ilgili kısım), (Makale) Firdevs Güneş, Öğrencilerin Düşünme Becerilerini Geliştirme, (Makale) |
| 12 | Duygu ve düşüncelerin ifade edilme yolları nelerdir? Yazılı ifade nedir, sözlü ifade nedir, görsel ifade nedir? Yazarlık nedir, nasıl yazar olunur? |
Alpay Gezer, Yakup Çelik, Ayşe Kilimci’nin Hikayeciliği ve Hikayelerinde Anlatım Teknikleri (Makale) Gülşah Güzel, Tarık Buğra’nın Hikayelerinde Anlatım Teknikleri (ilgili kısımlar) (Yayımlanmamış YL Tezi) H. Deniz Güven, Ayla Kutlu’nun Romanlarında Anlatım Teknikleri (ilgili kısımlar), (Yayımlanmamış YL Tezi) Özlem Belkis vd., Türkiye’de dramatic Yazarlık Eğitimi Programlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, (Makale) Tarık Başar vd., Yazarlık ve Yazma Becerileri Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi, (Makale) |
| 13 | Dil nedir, dil – kültür ilişkisi, Türkçenin temel yazım kuralları, anlatım bozuklukları. |
Ali Göçer, Dil – Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine (Makale) Sibel Kiraz, Kitle, Kültür, Bunalım ve Yabancılaşma, (Makale) Mehmet Kaplan, Dil ve Kültür (Kitap) TDK Yazım Kılavuzu (PDF) |
| 14 | Yazı Çalışması | Ders öncesinde yazılacak yazının konusu atölye katılımcıları ile paylaşılacaktır. |
| 15 | Çocuklara yönelik yazmak için neleri bilmek, nelere sahip olmak gerekir? Yazarlığın, çocuklara yönelik yazarlığın sorumluluğu nelerdir, nelere dikkat edilmelidir? |
Burhan Günel, Yaratıcı Yazarlık ve Günümüz Türk Öyküsü, (Makale) Semih Gümüş, Yazar Olabilir miyim? Yaratıcı Yazarlık Dersleri (e-kitap) Dr. Ergün Öztürk, Yaratıcı Yazmanın Gelişim Süreci ve İlköğretimde Yaratıcı Yazı Yazma Öğretimi (Makale) Suzannur Başarslan, Roman Nedir, Nasıl Yazılır? (PDF kitap) Emine Bilgehan Türk, Resimli Ay’da Bir Anket: Muharrir ve Ediplerimiz Nasıl Yazarlar? (Makale) Adalet Ağaoğlu’yla Buluşma: Oyun Yazarlığı. (PDF) |
| 16 | Kitap inceleme çalışmaları. (Kitaplar, ekte verilen formlara göre katılımcılar dersten önce inceleyeceklerdir.) |
Arka Bahçedeki Kazı, (TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları) Kelebek Tutkusu, (TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları) Down Sendromlu Bir Arkadaşım Var, (TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları) Barışın Gezintisi, (TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları) |
| 17 | Yazı Çalışması | Her katılımcı TÜBİTAK Popüler Bilim Kitaplarından kendi seçeceği bir çocuk kitabını bugüne kadar anlatılanlar çerçevesinde inceleyecektir. (Ödevler A4 boyutunda Times New Roman, 10 punto ve arkalı önlü 4 sayfadan az olmayacaktır) |
| 18 | Kitap inceleme çalışmaları. (Kitaplar, ekte verilen formlara göre katılımcılar dersten önce inceleyeceklerdir.) |
Çeviri: Saadet Özen, Martıya Uçmayı Öğreten Kedi, Can Yayınları. Çeviri: İnci Kut, Delifişek, Can Yayınları. Çeviri: Emrah İmre, Şeker Portakalı, Can Yayınları. |
| 19 | Yazı Çalışması | Her katılımcı kendi seçeceği bir çocuk kitabını bugüne kadar anlatılanlar çerçevesinde inceleyecektir. (Ödevler A4 boyutunda Times New Roman, 10 punto ve arkalı önlü 4 sayfadan az olmayacaktır.)Kitaplar çocuk kitabı kategorisinde olacaktır. |
| 20 | Kitap inceleme çalışmaları. (Kitaplar, ekte verilen formlara göre katılımcılar dersten önce inceleyeceklerdir.) |
Şermin Yaşar, Babaannem Geri Döndü, Taze Kitap Yayınları. Bilgin Adalı, Zaman Bisikleti, Can Çocuk Yayınları. Ömer Seyfettin, Diyet, Karbon Kitaplar. |
| 21 | Yazı Çalışması | Ders öncesinde yazılacak yazının konusu atölye katılımcıları ile paylaşılacaktır. |
| 22 | Kitap inceleme çalışmaları. | Çeviren: Duru Ekşioğlu, Küçük Kara Balık, Monera Yayınları. Çeviren: Tarık Demirkan, Pal Sokağı Çocukları, YKY yayınları. Hüseyin Emin Öztürk, Yaralı Keklik, Nar Çocuk Yayınları. |
| 23 | Yazı Çalışması | Ders öncesinde yazılacak yazının konusu atölye
katılımcıları ile paylaşılacaktır. |
| 24 | Yazı Çalışması | Ders öncesinde yazılacak yazının konusu atölye
katılımcıları ile paylaşılacaktır. |
| 25 | Değerlendirme Haftası | 24 hafta boyunca yapılan çalışmaların değerlendirileceği bir çalışma yapılacaktır. Her katılımcı program süresince yapılan çalışmaları iki başlıkta değerlendirecektir. |
Not: İlerleyen süreçte dersin işlenişine göre öğrencilerin isteği ve ders sorumlusu hocanın uygun görmesi halinde yeni kaynaklar eklenebileceği gibi, bazı kaynaklar iptal edilebilir.
