Dahile Yolculuk | Sevgili Latin Amerika Biz O Zamanlar
Şeyda Naciye Ötegen Cuma[1]
“Tek derdin bir sonraki rotanı çizmek, gittiğin şehirlerde ayak basmadık yer bırakmamak olsun.“ derdim. Belki de çok uzatmamalı, içinin kaynadığı yerde kalmalı insan.[2]
Her bir seyahat iki çeşit yolculuk barındırır içerisinde; dâhile ve harice. Dâhile ve harice yapılan yolculuklar, insan zihnini hem geçmişe hem de geleceğe dair sorularla doldurur. Bâtın ve zâhirde gerçekleşen seyahatler, seyyahı farklı bir kişiliğe büründürmektedir. Bu gerçeğin farkında olduğunu hissettiren Ayten Keser, küçük yaşlardan itibaren seyahati sevdiğini aktarmaktadır.[3] Keser, Latin Amerika seyahatini okurlara hacimce küçük bir eserle sunmaktadır. Başka bir kitabı bulunmayan yazarın hayatı hakkında ayrıntılı bilgiye rastlanmamaktadır.
Sevgili Latin Amerika Biz O Zamanlar; ismi, kapağında yer alan görsel ve giriş kısımlarıyla bir seyahatnameyi andırmaktadır. Lakin yüz sayfanın çok da üzerinde olmayan eser, satırlar ilerledikçe yazılış aşamasında böyle bir kaygıyı barındırmadığını okuyucuya hissettirmektedir. Latin Amerika bölgesine dair; yeme-içme, giyim-kuşam veya gelenek-görenekler adına eserde detaylı bilgiler yer almamaktadır. Kıta hakkında öne çıkan siyasi çalkantılar veyahut olaylara da eserde değinilmemiştir. Anlaşıldığı kadarıyla yazar, seyahati esnasında bu tarz bilgilere vakıf olsa dahi kitabına aktarmamayı tercih etmiştir.
Keser, Latin Amerika gezisine Arjantin, Buenos Aires ile başlamıştır. İspanyolca bilmeyen yazar, başından geçenleri içten bir dille okuyucuya aktarmıştır. Şehrin turistik bölgelerini gezerken bir yandan fotoğraflamıştır.[4] Cordoba ve ardından dünyanın sonundaki şehir olarak bilinen Ushuaia’ya geçen Keser, yolculuğunu zaman veyahut tarih kaygısı olmadan rahat planlamalarla ilerletmektedir.
Ne Düşlüyorsun, Neyi Özlüyor ve Neyi Merakla Bekliyorsun?
Yazarın seyahat tecrübelerini aktardığı kitap, aynı zamanda bazı içsel muhasebeler ihtiva etmektedir.[5] Eserin duygu yüklü cümleleri, satır aralarında yazarın manevî dünyası hakkında bilgiler sunmaktadır. Bir yandan batına yaptığı yolculuğu ile yazar kişiliğini keşfetmekte ve kendini tanımaktadır. Keser’in kıtada turistik yerlerin yanı sıra doğal güzellikleri görmek için fazlaca çaba sarf etmesi ve bu yerleri daha samimi ifadelerle aktarması kitaba özgünlük katmaktadır. Doğal güzellikleri nedeniyle Arjantin’i Brezilya’dan daha çok sevdiğini belirten yazar,[6] rotasını Paraguay ve ardından Peru’ya çevirmiştir. Kıtayı gezmekten ziyade yaşamayı gaye edinen Keser, şehirlerarası gezerken otobüsü tercih etmiş, gezi sırasında İspanyolca öğrenmeye çalışmış ve şehirlerin parklarını dolaşmıştır. Yolculuğa tek başına çıkmış olsa da gezi esnasında pek çok kişi ile tanışan yazar, Amazon’dan Colombiya’ya kadar kıtada muhtelif yerleri gezmiş ve seyahat notlarına eklemiştir.
Bir Son ve Bir Başlangıç
Sohbet tarzında ilerleyen seyahat yazısı, müellifin yolculuğa dair tavsiye niteliğindeki sözleriyle son bulmaktadır. Keser’e göre önemli olan ilk adımı atmaktır. Keyifli bir yol için kıymetli olan varış noktasına hızlıca ulaşmak değil, tadını çıkararak yolda ilerlemektir. Koca dünyada bahanelerden uzaklaşıp hiç yaşanmamış tecrübeler ve tadılmamış lezzetler için yeni beldeler görülmelidir.[7] Deneyimlerin derinleştirilmesi adına kalem ve defter yolculuğun olmazsa olmazlarıdır. Gezilecek yerlerin dilini öğrenerek turist gibi gezmeyip yerli olmaya çalışılmalıdır.[8]
Sevgili Latin Amerika Biz O Zamanlar, gezi yazısı severler ve Latin Amerika araştırmacıları için hızlıca okunabilecek bir kitaptır. Eser objektiflikten uzak, akademik dil ve bilgiler olmadan samimi bir üslupla yazılmıştır. Akıcı bir dil ile ele alınan kitapta yazarın Latin Amerika seyahatiyle beraber iç dünyasına yaptığı yolculuk da okurları karşılamaktadır. Yazar adeta, dünyayı gezmek adına ülkesinden çıkmış ve gideceği yerleri rastgele seçmiş görünmektedir. Eseri bu ön bilgi ile okumak, okuyucuların beklentilerini doğru yöne çekmelerine yardımcı olacaktır. Latin Amerika’yı tarihi ve siyasi açılardan incelemek isteyenler “El-Turko”lar özelinde seyahat notlarıyla bölgeyi ele alan İsrafil Kuralay’ın El Turko Günlükleri Latin Amerika’da Osmanlı İzleri ile coğrafi ve turistik bölgeleri görselleriyle birlikte adeta okuyucuya rota çizerek aktaran Okan Okumuş’un Latin Amerika Alternatif Bir Gezi Rehberi kitapları verimli olacaktır. Kuralay’ın eseri öncesinde yapılan akademik hazırlıkla donatılmıştır, bu da kitabın okunurluğunu artırmaktadır. Okumuş’un kitabı da kıtayı bir gezi
rehberi ile geziyormuşsunuz hissi vermekte ve seyahatin sonunda bölgeyi tanıdığınızı düşündürmektedir. Binaenaleyh Keser’in Sevgili Latin Amerika kitabı bu iki özelliğe de sahip görünmemektedir.
[1] naciye3334@gmail.com Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat Bölümü. (Bu yazı Young Academia bünyesinde Dr. Kemal Yavuz Ataman yönetiminde “Küresel Düşünce Yazarlığı Uzmanlık Atölyesi” kapsamında üretilmiştir.)
[2] Ayten Keser, Sevgili Latin Amerika, (Ankara: Dorlion, 2022), 5.
[3] Keser, Sevgili Latin Amerika, 5.
[4] Keser, Sevgili Latin Amerika, 10.
[5] Keser, Sevgili Latin Amerika, 25.
[6] Keser, Sevgili Latin Amerika, 28.
[7] Keser, Sevgili Latin Amerika, 107.
[8] Keser, Sevgili Latin Amerika,108, 109.
