Sömürgecilik ve Hegemonya Kitapları Tahlil Atölyesi

Prof. Dr. Hür Mahmut Yücer

22 Ekim 2025

 

 

 

 

Atölyenin amacı; 

Sömürgecilik daha çok ekonomik, ticari, siyasî ve dinî amaçlarla güçlü bir devletin diğer devlet veya toplumlar üzerinde maddî, manevî bir kontrol ve nüfuz kurması veya üstünlük sağlaması anlamına gelir. 

Sömürgecilik, 16 – 18. yüzyıllarda ticari kapitalizm (merkantilizm) döneminde, özellikle coğrafî keşiflerle ve denizaşırı toprakların fethiyle somut bir anlam kazandı. Bu yayılmacılık, sömürgeleştirilen ülkenin zengin ham madde kaynaklarına el konması, metropol ülkenin fazla nüfusunun bu yeni topraklara yerleştirilmesi üzerinde yükseldi. Şimdilerde ise bilginin depolanması, işlenmesi ve ticarileştirilerek kullanılması ekonomik sömürgeciliğe ve ekonomik hegemonyaya hizmet ederken aynı bilginin ideolojik niyetlerle kullanılması kültürel hegemonya durumunu ortaya çıkarmıştır.

Bu atölyede önce sömürgecilikle ilgili yazılan kitaplar okunup tahlil edilecek yakın kavramların tanımlanmasına çalışılacaktır. Sonuçta katılımcıların modern dünyanın algı operasyonları ve manipülasyonları dahil hangi kavramlarla bunu yaptıkları anlaşılmaya çalışılacaktır. 

Atölyeye; sömürgecilik tarihine ilgi duyan, bu konuyu derinlemesine incelemek isteyen, okumayı, araştırmayı, yazmayı ve derse katkı sağlamayı seven toplam 20 katılımcı kabul edilecektir.

15 günde bir çarşamba günleri saat 21.00 ile 22.00 arasında on iki oturum şeklinde çevrimiçi gerçekleşecek atölyede devamlılık esastır ve ücretlidir. Katılımcılardan derslere düzenli katılmaları ve verilen ödevleri zamanında yapmaları beklenir.

Kayıt formu için tıklayınız…

https://forms.gle/z1zbs4xcEb6GkGgq6

Prof. Dr. Hür Mahmut Yücer

 1967’de Tokat/Niksar’da doğdu. Erzurum Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 1988’de mezun oldu. Marmara İlahiyat Fakültesi’nde ‘Merâtibü’l-Vücûd Hakkında Üç Risâle’ isimli teziyle yüksek lisansını, ‘XIX. Asırda Osmanlı Toplumunda Tasavvuf” isimli teziyle 2001’de doktorasını tamamladı. 2008’de doçent oldu ve 2009-2014 arası Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünde çalıştı. 2010 yılında Suriye’de, 2011 yılında Bosna’da bulundu. 2014’de profesör oldu. 2011-2018 yılları arası Karabük Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğretim üyesi ve dekan olarak çalıştı. Halen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümünde çalışmaktadır.

Apjir-Academic Platform Islamic Research dergisinin halen editörlüğünü yürütmektedir. Merkezi Ürdün’de bulunan Arap Düşünce akademisi üyesidir. 19. Asırda Osmanlı Toplumunda Tasavvuf, Şeyh Sa’deddin Cebavi ve Sa’dilik, Tarikatlarda Evrad Literatürü gibi kitapları yanında çok sayıda kitap, makale ve çevirisi bulunmaktadır. Çalışmalarını tasavvuf tarihi, tasavvuf düşüncesi, Türk modernleşmesi, Türk toplum yapısı, koruyucu sosyal hizmet, manevi bakım hizmetleri, postmodernizm ve din alanlarında yürütmektedir.

 

Eğitim Programı

HAFTA DERSİN KONUSU TAHLİL EDİLECEK YAKLAŞIK KİTAPLAR 
1 Sömürgecilik/Müstemlekecilik/Kolanyalizm Nedir Sömürgecilik Tarihi (Afrika, Asya), Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2015.

Sömürgecilik Tarihi, (Avrupa-Amerika) (Ed: Azmi Özcan), Anadolu Ünv. Yay. 2018

Azmi Özcan, Bütün Yönleriyle Sömürgecilik, Fatih Belediyesi Yay. 2024 

Marc Ferro, Sömürgecilik Tarihi, Çeviren: Muna Cedden, İmge Kitabevi, 2017.

Raimondo Luraghi, Sömürgecilik Tarihi, Çeviren: Halim İnal, E Yayınları, 2011.

2 Portekiz ve İspanyol Sömürgecilik Tarihi Ho Chi Minh, Kahrolsun Sömürgecilik, Çeviren: Murat Şaşzade, Doruk Yayınları, 2012.

Phılıp G. Altbach-Gail P. Kelly, Sömürgecilik ve Eğitim, Çeviren: İbrahim Kalın, İnsan Yayınları, 1991.

Talal Asad, Antrolopoloji ve Sömürgecilik, Ütopya Yayınevi, 2008.

Jack D. Forbes, Kolomb ve Diğer Yamyamlar Beyaz Yağmacılığın Gölgesinde Sömürü ve Emperyalizm, Çeviri: Işıl Özbek, Kalkedon Yayınları, 2009.

3 Hollanda Sömürgecilik Tarihi Alfredo Lopez, Dona Licha’nın Adası Porto Riko’da Çağdaş Sömürgecilik, Çeviren: Suat Ertüzün, Epsilon Yayınevi, 2003.
4 İngiliz Sömürgecilik Tarihi Mehmet Ali Çelikel, Sömürgecilik Sonrası İngiliz Romanında Kültür ve Kimlik, Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2011.
5 Fransız Sömürgecilik Tarihi Frantz Fanon, Yeryüzünün Lanetlileri, Çeviren: Şen Süer, Versüs Kitap, 2018.

Frantz Fanon, Siyah Deri Beyaz Maskeler, Çeviren: Orçun Türkay, Metis Yayınları, 2020.

6 Alman Sömürgecilik Tarihi Meyda Yeğenoğlu, Sömürgeci Fantaziler Oryantalist Söylemde Kültürel ve Cinsel Fark, Metis Yayınları, 2017.

Jale Parla, Efendilik, Şarkiyatçılık, Kölelik, İletişim Yayınları, 2015.

Ergin Yıldızoğlu, Emperyalizm ve Jeopolitik, Remzi Kitabevi, 2017.

Aime Cesaire, Sömürgecilik Üzerine Söylev, Çeviren: Güneş Ayas, Mehmet Küçük, Doğu Kütüphanesi,  2005.

7 Rus Yayılmacılığı Alaeddin Yalçınkaya, Sömürgecilik Pan-İslamizm Işığında Türkistan, Lalezar Kitabevi, 2006.
8 Hegemonya/Postkolanyalizm ve ABD Gülay Güngör, Amerikan Emperyalizmi-Yeni Sömürgecilik, Cinius Yayınları, 2021.
9 Hegemonya/Postkolanyalizm ve ABD Renat Zahar, Sömürgecilik ve Yabancılaşma, Çeviren: Bayram Doktor, İnsan Yayınları, 1999.

Cihan Dura, Dünyaya Batı Saldırısı, Doğu Kitabevi, 2019.

10 Çin Yayılmacılığı
11 Afrika Sömürgeciliği İmadüddin Halil, Afrika Dramı-Sömürgecilik-Misyonerlik-Siyonizm, Çeviren: Mehmet Keskin, İnsan Yayınları, 1985.
12 Oryantalizm ve Sömürgecilik Ali Behdad, Kolonyal Çözülme Çağında Oryantalizm, Çeviren: Sibel Erduman, Chiviyazıları Yayınları, 2007.

Edward W. Said, Oryantalizm, Çeviren: Nezih Uzel, İrfan Yayınevi, 1998.

Ania Loamba, Colonialism/Postcolonialism, Çeviren: Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınevi, 2000.

Sadettin Ökten, İçimde AVM var, Tuti Kitap, 2018.

Cemil Meriç, Kültürden İrfana, İletişim Yayınları, 2017.

Asaf Hüseyin-Robert Olson-Cemil Kureşi, Oryantalistler ve İslamiyatçılar; Oryantalist İdeolojinin Eleştirisi, İnsan Yayınları, 2000.

Konuyla ilgili filmler Filmler

1. Gemide İsyan (1984), 2. 1492: Cennetin Keşfi (1992) 3. İsimsiz Kahramanlar (2006) 4. Amistad (1997) 5. Benim Afrikam (1985) 6. Aguirre, Tanrının Gazabı (1972) 7. Kurtarıcı (2013) 8. İsyan (1969) 9. Zulu (1964) 10. Özgürlüğün Rengi / Goodbye Bafana (2007) 11. Özgürlük Yürüyüşü / Selma (2014) 12. Özgürlük Çığlığı / Cry Freedom (1987) 13. Çit / Rabbit-Proof Fence (2002) 14. Köpekleri Vurmak / Shooting Dogs (2005) 15. Malcolm X (1992) 16. Çizgili Pijamalı Çocuk / The Boy in the Striped Pyjamas (2008) 17. Zafer / Glory (1989) 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 12 Yıllık Esaret / 12 Years a Slave (2013) Otel Ruanda / Hotel Rwanda (2004) Bülbülü Öldürmek / To Kill a Mockingbird (1962) Zincirsiz / Django Unchained (2012) Unutulmaz Titanlar / Remember the Titans (2000) Geçmişin Gölgesinde / American History X (1998) Schindler’in Listesi / Schindler’s List (1993) 

 

Üye Ol