Sûfî Psikolojisi Tahlil Atölyesi

 

Prof. Dr. İbrahim Işıtan

15 Kasım 2024

 

 

 

Atölyenin amacı; sûfî psikolojisinin temel kaynaklarını ve modern çalışmalarını, sûfî tutum ve davranışların gelişim süreçlerini, sûfî geleneğin manevî benlik gelişimiyle ilgili temel kavramlarını  derinlemesine inceleyerek, dinî ve metafizik boyutla bağlantılı sûfî psikolojisi konusunun ele alınmasıdır. Ders planında belirtilen metinler üzerine okuma ve yazı çalışması ile katılımcıların sûfî benlik ve kimlik konusunda detaylı bilgi edinmesini hedeflenir.

Atölyeye; konuya ilgi duyan, sûfî psikolojisi ve incelikleri üzerine akademik ve pratik bilgi edinmek isteyen, okumayı, araştırmayı, yazmayı seven, Psikoloji, Sosyoloji, Felsefe ve İlahiyat alanlarında lisans 3.-4. sınıf, yüksek lisans ve doktora öğrencileri olmak üzere toplam 20 öğrenci kabul edilecektir.

15 günde bir cuma günleri saat 21.00 ile 22.00 arasında on dört oturum şeklinde çevrimiçi  gerçekleşecektir. Atölyeye devamlılık esastır ve ücretlidir. Katılımcılardan derslere düzenli katılmaları ve verilen ödevleri zamanında yapmaları beklenir.

Kayıt formu için tıklayınız…

https://forms.gle/B5jZ6JBdJLoDeYdL9

 

Prof. Dr. İbrahim Işıtan

İbrahim Işıtan, Samsun’un Terme ilçesinin Yukarı Taşpınar köyünde 1972 yılında dünyaya geldi. İlkokulu kendi köyünde bitirdikten sonra Terme İmam-Hatip Lisesinde eğitime başladı. Lise eğitimi döneminde aynı zamanda Terme Merkez Kuran Kursu’nda medrese eğitimi aldı. İmam Hatip Lisesi ve medrese eğitiminin verdiği birikimle ilahiyat fakültesinde okuma kararı verdi. Bu çerçevede, 1989 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesine girdi. Fakülteyi okurken yine aldığı özel eğitimle İslamî ilimlerdeki birikimini geliştirdi. Söz konusu bu birikim üzerine akademik çalışma yapma kararı verdi ve alan olarak toplumun ahlakî ve manevî problemlerine çözüm aramak için sufî geleneği çalışma alanı olarak seçti. Beş yıl ilahiyat tahsilinden sonra 1994 yılında Fransızca dilini öğrenmek ve akademik çalışmalarını yapmak amacıyla aile birleşimi yoluyla Belçika’ya göç etti ve burada 2011 yılına kadar ikamet etti. Bu zaman zarfında ilk önce Fransızca dilini öğrendi. Ardından 1996 yılında başladığı yüksek lisansını 1998 yılında Louvain Katolik Üniversitesi (Belçika) Doğu Dilleri ve Edebiyatı Bölümünde Yahya Michot danışmanlığında tasavvuf psikolojisi üzerine yaptı. Tez çalışması ilk dönem meşhur sûfilerinden “Hakim Tirmizi’de Kalp ve Makamları, Sufî Psikolojisi Açısından Değerlendirilmesi” üzerine oldu. Daha sonra doktora çalışması için Fransa’nın Paris şehrine gitti ve tezini Sorbon Üniversitesi Din Bilimleri bölümünde Pierre Lory danışmanlığında 2006 yılında bitirdi. Tez konusu çalışması Osmanlı dönemi Halveti sûfîlerinden “Sofyalı Bali Efendi’nin Tasavvuf Düşüncesi” üzerine oldu. Doktora tezini bitirdikten sonra Mons Üniversitesi’nde (Belçika) bir yıl süreyle psikoloji eğitimi aldı. Ayrıca 2008-2010 yılları arasında Avrupa İslam Üniversitesinde din psikolojisi ve tasavvuf dersleri verdi. Yurt dışında akademik çalışmalarını yaparken bir yandan da ortaöğretimde İslam Din Dersi öğretmenliği yaptı (2003 ile 2010 yılları arasında). 22 Aralık 2010 tarihinde Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümünde Yrd. Doç. olarak göreve başladı. Bu göreve başlamasından sonra çalışmalarını daha çok sûfî psikolojisi üzerine yoğunlaştırdı. Ayrıca 2013-2014 öğretim yılında Strazburg İlahiyat Fakültesi’nde de görev yaptı. 30 Mart 2015 tarihinde tasavvuf alanında “Sufi Psikolojisi, Sülemi’ye Göre Sufî Benlik Dönüşümü” adlı çalışmasıyla doçent oldu. 01 Ekim 2015 tarihinde fakülte değiştirerek Karabük Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tasavvuf bölümünde doçent olarak göreve başladı. 17 Kasım 2017 tarihinden itibaren Selçuk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Tasavvuf Anabilim dalında doçent olarak göreve başladı, 14/07/2020 tarihinde de aynı fakültede “Sufi Davranış” adlı çalışmasıyla profesör oldu ve 08/07/2021 tarihinde Diyanet İşleri Başkanlığı Paris Din Hizmetleri Ataşesi olarak atandı. Bu görevini 16 /08/2023 tarihinde bitirerek yurda döndü ve Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tasavvuf Anabilim dalında profesör olarak tekrar göreve başladı.

İlgi Alanları: Tasavvuf, tasavvuf psikolojisi, sosyal psikoloji, kimlik, kişilik ve benlik gelişimi, değerler eğitimi, Avrupa’da İslam ve Müslümanlar, Avrupa Türk toplumunun teşkilatlanması ve gelişimi. Avrupa’da Türk Aile Yapısı.

 

Eğitim Programı

 

DERSİN KONUSU TAHLİL EDİLMESİ PLANLANAN ESERLER
Sufi Psikolojisi İbrahim Işıtan, Sûfî Psikolojisi, Sülemî’ye Göre Benlik Dönüşümü, Giriş ve I. Bölüm (s.13-76), Divan.

Hasan Kayıklık, Tasavvuf Psikolojisi, Akçağ.

Takva Haris el-Muhasibî: Riaye adlı eserinin “Takva” bölümü.
Riya Haris el-Muhasibî: Riaye adlı eserinin “Riya” bölümü.
Ucup, Kibir, Kendini Aldatma ve Haset Haris el-Muhasibî: Riaye adlı eserinin ilgili bölümleri.
Kalp Hakim et-Tirmizî: Beyanü’l-Fark, Kalbin Anlamı, Hayy Kitap.
Fütüvvet/Erdemli Davranmak Ebu Abdurrahman es-Sülemî: Fütüvvet Risalesi

İbrahim Işıtan: Ahîliğin Dayandığı Fütüvvet Anlayışının Geliştirdiği Ahlâkî Tutum ve Davranışlar, Ebû Abdurrahman Sülemî Örneği (Sûfî Psikolojisi Yazıları III içinde)

Nefsin Ayıpları/Davranış Bozuklukları Ebu Abdurrahman es-Sülemî: Uyûb’n-Nefs ve devâuhâ, Nefsin Ayıpları ve Tedavi Yöntemleri. İbrahim Işıtan, Sûfî Psikolojisi, Sülemî’ye Göre Benlik Dönüşümü, (Üçüncü Bölüm, s. 193-331)
Sûfî Benlik Dönüşümü İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi, Sülemî’ye Göre Benlik Dönüşümü, (İkinci Bölüm, s. 79-190), Divan.
Sûfî Bilgi/Marifet İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları I, (Birinci Bölüm, s. 19-81), Divan.
Sûfî Tevhid İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları I, (İkinci Bölüm, s. 87-139), Divan.
Sûfî Davranış İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları I, (Üçüncü Bölüm, s. 145-184), Divan.

İbrahim Işıtan: Sûfî Davranış, Sûfî Perspektife Göre Mânevî Davranış Gelişimi, Divan.

Mânevî Yolculuk/Seyrü Sülûk İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları I, (Dördüncü Bölüm, s. 189-266), Divan.
Sûfî Kişilik ve Benlik Gelişimi İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları II, (Birinci Bölüm, s. 20-200), Divan.
Gençlik ve Özgürlük İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları II, (İkinci Bölüm, s. 206-241), Divan.

Hayriye Bal: 

Çokkürtürlülük, Barış ve Beşerî İlişkiler İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları II, (Üçüncü Bölüm, s. 247-286), Divan.

İbrahim Işıtan: Sûfî Psikolojisi Yazıları III, (s. 59-83), Divan.

Sûfî Pedagojisi Şakir Gözütok: Sufi Pedagojisi,Tasavvufta Şahsiyet Eğitimi, Nesil

İbrahim Işıtan: Nakşî Eğitim Metodunun Sûfî Psikolojisi ve Pedagojisi Açısından Tahlili (Sûfî Psikolojisi Yazıları III içinden, s. 90-112)

Erkek-Kadın İlişkisi İbrahim Işıtan: Ahmed Avni Konuk’un Yorumuna Göre İbn-i Arabî’de Erkek-Kadın Münasebeti, Sûfî Psikolojisi Açısından Bir Değerlendirme (Sûfî Psikolojisi Yazıları III içinden, s. 113-168).
Genel Değerlendirme Yapılan seminerlerin genel bir değerlendirilmesi
Üye Ol